Traumanet ging in gesprek met José Al, psychotraumahulpverlener, docent, onderzoeker, auteur, dichter en spreker.
José Al: ‘Iedere beweging die ik maak, staat ten dienste van mijn missie’
Preventie en vroegsignalering van kindermishandeling en hulp voor de latere effecten, José Al zet zich er met heel haar wezen voor in. Dit doet ze via ‘De weg naar binnen’. Ze is reisleider en tolk in de diepe en verborgen gelaagdheid van vroegkinderlijke traumatisering.
Op non-profit basis deelt zij haar boek ‘Het bevuilde nest’ en de poëziebundel ‘Stille tranen‘, geeft deskundigheidsbevordering aan zorgprofessionals, doet langdurig onderzoekswerk, draagt poëzie voor en exposeert. José begrijpt van binnenuit wat het opgroeien, leven en doorleven van vroegkinderlijke chronische traumatisering kan betekenen.
‘Van nature ben ik geen groepsmens. Toch sta ik soms op een podium voor 350 mensen. Tot eind 2025 staat mijn agenda vol met samenkomsten. Omwille van mijn missie, kan ik die beweging maken.
Ik heb een hoger doel dan het vertellen van mijn persoonlijke verhaal. Ik ben waarachtig, durf ik wel te zeggen. Ik vraag me altijd af: is het van belang voor het grotere geheel? Ik voel ook een gunfactor naar mijn missie. Het resoneert bij veel mensen.
Het eerste uur tijdens een samenkomst, is het altijd mistig in mijn hoofd. Dan doe ik het op ervaring. Ik heb twee vallende ziektes. Epilepsie en MS. Mijn gezondheid is zo grillig. Ik vertrouw er dan op dat de zon in mij weer gaat schijnen zodat de mist optrekt, en dat gebeurt altijd. Dat komt vanuit iets groters. En dat grotere is een deel vanuit mijzelf. In dat deel word ik gedragen.
Ik voel dat ik het niet alleen hoef te doen
Ik doorleef steeds opnieuw wat ik ga delen, laten zien, doen. Die toelevingstijd gaat door mijn hele lijf. Ik bouw rusttijd in voor en na een training. Ik zorg ook voor vertraging, rust en ruimte op de trainingslocatie. Tegenwoordig organiseer ik alles vlakbij huis, in een oude boerderij in Sleen. Ik voel me er thuis. Reizen vraagt zoveel van mij. Ik doe het alleen bij hele speciale samenkomsten.
Ik had iets heel moois ontwikkeld. Een tweedaagse ‘Trauma Opstellingen vanuit Transgenerationeel trauma.’ Samen met vijf deelnemers intens aan het werk met de moederlijn, vaderlijn, broers, zussen, huisdieren. Ik wilde de deelnemers zo graag de gelegenheid bieden helemaal uit de verf te komen. Vandaar zo’n kleine groep.
Maar er werd tijdens deze intensieve tweedaagse een oud deel in mij wakker gemaakt. De reddersrol. Ik had vier dagen nodig om bij te komen. En dan gaat het geven ten koste van mijzelf. Deze tweedaagse zat anderhalf jaar van tevoren al volgeboekt. Ik geef hem nu niet meer. Er moet evenwicht zijn om het te goed te kunnen doen.
Het geven en klaarstaan is een secundaire stressrespons uit mijn kindertijd. Als ik niet openstond voor de ander, werd het kwaad nog kwader, en het zwart nog zwarter.
Voelen dat ik uitreik en vertrek, maar ook weer thuiskomen bij mijzelf
Het is belangrijk om in afstemming te blijven. Anders stroomt het niet in mijzelf en ook niet in de groepen. Thuiskomen is mijn vertrekpunt.
Eens per maand komt een groepje mensen bij mij voor het onderzoek dat ik doe. Zij maken deel uit van een verzameling van tweehonderd personen. De jongste deelnemer is nu 25 en de oudste 89.
Ik doe doorlopend onderzoek. Dat stopt niet. Het is gestart in 2018. Officieel dan, want toen heb ik er echt een vraag aan verbonden. Maar eigenlijk is het al jaren eerder begonnen. Ik ben heel geïnteresseerd en onderzoekend van aard.
Deze mensen zijn net als ik opgegroeid in een bevuild nest
Een nest met vroegkinderlijk trauma, (inter)generationeel trauma, kindermisbruik. We zijn geboren in een gevoel van spanning, eenzaamheid en onveiligheid. Opgegroeid in de schaduw.
Ik volg deze mensen, en zij mij. We hebben vertrouwen met elkaar opgebouwd. Er is een basis van thuiskomen, bij onszelf en elkaar. Ook omdat zij therapie hebben gevolgd bij mij.
Maandelijks brengen we samen een thema in. We delen. Wisselen uit. Er is veel respect voor elkaar, we gaan integer met elkaar om. Ik zal iemand nooit een vraag stellen die ik mijzelf niet al heb gesteld en heb doorleefd. Aan het eind van de bijeenkomst vraag ik de deelnemers altijd: wat is de kern van wat deze dag jou heeft gebracht?
Het is een levend, organisch onderzoek
Ik schrijf zelden iets op. Dat stagneert. Ik heb een scherp en goed geheugen. Na afloop schrijf ik, of teken, schilder, maak gedichten. Ik ben een ouderwets koffiefilter. Het moet eerst bezinken. Maar er is altijd een steentje in de vijver gegooid.
Ik werk zeer gestructureerd. Dat moet wel. Anders kan ik niet volbrengen wat ik doe. Ik heb een foto van mijn goede vriendin Marlé op mijn bureau. Ze is twee jaar geleden overleden. Als ik iets creëer, en het lukt even niet, dan steek ik een kaarsje op. In alle rust maak ik contact met haar. Dan voel ik dat ik een stukje word opgetild.
In de creatieve kamer in mijn hoofd ben ik opnieuw een boek aan het schrijven over mijn ontwikkelde methode Beeldta-AL. Maar de deur staat nog niet open.’
Gedicht uit ‘Het bevuilde nest’ – José Al
De opbrengsten van José haar boeken en de samenkomsten vloeien rechtstreeks terug naar de missie. Op haar website dewegnaarbinnen.nl vind je onder meer:
- Boek ‘Het bevuilde nest’ (6e druk) en de poëziebundel ‘Stille tranen’
- Interactieve Levend Boek Lezingen ‘Het bevuilde nest’
- De workshop ‘Trauma, Kunst en Klank’ en exposities
- Eendaagse en meerdaagse trainingen met trauma-opstellingen
- Haar persoonlijk ontwikkelde methode Beeldta-AL en Lichaamsta-AL.