traumanet logo

Trauma

Het woord trauma komt uit het Grieks en betekent letterlijk wond of verwonding. Een verwonding kan lichamelijk zijn, maar ook psychisch en emotioneel. Dit wordt ook wel psychotrauma genoemd. 

Afhankelijk van de context kan het woord trauma dus naar verschillende dingen verwijzen. Op de afdeling traumatologie in het ziekenhuis bedoelen ze met trauma bijvoorbeeld lichamelijk letsel. Bij een psycholoog, en hier op Traumanet, gaat het om psychisch en emotioneel letsel. 

* Deze informatie kun je onderaan de pagina ook in een video bekijken. 

Verschillende definities van trauma

Er is niet één definitie van wat trauma nu precies is, of wat ermee bedoeld wordt. Soms wordt met trauma de traumatische gebeurtenis bedoeld (‘hij heeft trauma meegemaakt’), en soms verwijst het juist naar de gevolgen (‘zij heeft last van trauma’). Sommigen gebruiken de term trauma alleen voor hele ingrijpende gebeurtenissen. Anderen gebruiken het ook voor klein ongemak dat groot kan worden als het gaat opstapelen. 

En dan wordt er ook nog onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten trauma, zoals shock trauma, oorlogstrauma of complex trauma.

Als het over trauma gaat, kan het dus over veel verschillende dingen gaan, en dat is soms best verwarrend.

Op Traumanet focussen we op de verwonding, niet de gebeurtenis

Een verwonding die wordt veroorzaakt door iets wat je hebt meegemaakt. Dat kan gaan om dingen die er waren maar er niet hadden moeten zijn, zoals oorlog of mishandeling. Maar ook om dingen die er hadden moeten zijn, maar juist ontbraken. Zoals voldoende aandacht, steun en voorspelbaarheid. 

In beide gevallen kan een verwonding (of trauma) ontstaan, en inmiddels weten we steeds beter dat die niet alleen psychisch maar ook lichamelijk sporen achterlaat. Zie ook trauma en het lichaam.

Trauma kent veel verschillende oorzaken

Trauma kan worden veroorzaakt door één of meerdere ingrijpende gebeurtenissen, waarin je je vaak heel machteloos en overweldigd voelde. Het kan ook ontstaan door stress en onveiligheid die je lange tijd hebt ervaren, of door iets wat je juist chronisch hebt gemist. Zie ook traumatische ervaring.

De oorzaak kan dus helder en concreet zijn, maar soms ook helemaal niet. In de basis geldt: als je niet goed kan verwerken wat er met je is gebeurd, of wat je hebt ervaren, dan kun je daar langdurig last van houden. Die last, dat is trauma. 

Internationaal trauma-expert Gabor Maté omschrijft het mooi: “Trauma is niet wat er met je gebeurt, het is wat binnenin je gebeurt als gevolg van wat er met je is gebeurd."

Trauma is subjectief en persoonlijk 

Wat voor de één traumatisch is, hoeft dat voor de ander niet te zijn. Of iets voor iemand traumatisch is, hangt namelijk niet af van de objectieve gebeurtenis (dat wat er concreet met je gebeurd is), maar van hoe je het subjectief (zelf) hebt ervaren.

Hoe overweldigend was het voor jou? Welke betekenis heeft het voor jou gekregen? En ook: heb je kunnen verwerken wat er met je is gebeurd?

Zowel de oorzaak van trauma, als het trauma (of de verwonding) zelf, verschillen dus per persoon. De gevolgen kunnen heel divers zijn. Net als dat ieders herstelproces uniek is. Dat maakt trauma een breed maar vooral ook heel persoonlijk begrip. 

  –> Lees hier 100+ persoonlijke omschrijvingen van trauma

Een normale reactie op abnormale omstandigheden

Iedereen kan met trauma te maken krijgen in het leven. Of je nu man of vrouw bent, jong of oud, waar je ook vandaan komt. Als jou iets gebeurt wat te veel is om te dragen en te verwerken, dan is het heel normaal als je daar last van krijgt. Ontzettend vervelend, maar wel heel normaal.

Trauma is dus niet abnormaal, het is een normale reactie op abnormale omstandigheden. Je bent niet gek, zwak of afwijkend als je met trauma worstelt.

En, heel belangrijk: het is ook niet jouw schuld. 

Video: Wat is trauma?

In deze video wordt door Anne Marsman, psycholoog en hoofdredacteur van Traumanet, in het kort uitgelegd waar trauma over gaat. 

In deze video leer je meer over:

  • Wat trauma betekent
  • Hoe trauma kan worden veroorzaakt
  • Dat trauma heel subjectief is
  • Dat trauma heel menselijk is

Project ‘Trauma in beeld’ 

Deze video is onderdeel van het project ‘ Trauma in beeld’, wat bestaat uit een 6-delige reeks van video’s en infographics. Het project is mede mogelijk gemaakt met financiële steun van Fonds Slachtofferhulp. De komende weken worden alle video’s en bijbehorende infographics online geplaatst.

Bekijk ook de video gevolgen van trauma.

Laat een opmerking achter

Heb je een opbouwende opmerking over deze pagina?
Laat je e-mailadres achter zodat we eventueel contact met je kunnen opnemen.