Per 1 juli is de nieuwe Wet Seksuele Misdrijven, ook wel zedenwet genoemd, van kracht. Onderdeel van deze nieuwe (herziene) wet is het feit dat ‘dwang’ niet langer bewezen hoeft te worden om aanranding of verkrachting aan te tonen, en strafbaar te stellen.
Voor mensen die met seksueel geweld te maken hebben (gehad) betekent de nieuwe wet dat er in meer gevallen aangifte gedaan kan worden. Ook seksuele intimidatie in het openbaar is vanaf nu strafbaar; dit kan zich afspelen op straat, maar bijvoorbeeld ook op publieke websites en social media.
Uitgangspunt in de nieuwe wet is dat seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag offline en online even strafwaardig is.
Nieuwe zedenwet erkent bevriezingsreactie
Waar eerder expliciet bewijs moest worden geleverd van dwang om aangifte te kunnen doen, is deze eis in de nieuwe wet komen te vervallen. Reden hiervoor is het feit dat seksueel geweld in veel gevallen zonder (fysieke) dwang plaatsvindt; uit onderzoek blijkt dat maar liefst 70% van de slachtoffers bevriest en/of verlamt tijdens zo’n ervaring.
Dat hier in de wet nu rekening mee gehouden wordt, betekent een belangrijke erkenning van bevriezing als overlevingsreactie op grote dreiging en gevaar. Het onderstreept dat het niet iemands schuld is als hij of zij ‘niets heeft gedaan’ om het geweld of misbruik te voorkomen of te stoppen, maar dat dit een automatische én veel voorkomende reactie is op grote dreiging en een situatie waaruit geen ontspanning mogelijk is of lijkt.
NOS Explainer ‘Waarom seks tegen je wil verkrachting is’
De NOS maakte een informatieve video waarin ze uitleg geven over de nieuwe zedenwet en op welke punten het gewijzigd is ten opzichte van de eerdere wet.
