Somatic Experiencing

Somatic Experiencing (SE) is een psychosomatische methode voor het helen van trauma. SE betekent letterlijk ‘ervaren in het lichaam’. Uitgangspunt bij SE is dat tijdens een stressvolle of traumatische gebeurtenis, spanning zich vastzet in het lichaam. Wanneer spanning zich chronisch opstapelt, raakt het zenuwstelsel ontregeld. Dit heeft gevolgen op fysiek, emotioneel en mentaal niveau.

Ontladen

SE richt zich op het begeleiden in gewaarzijn van je lichamelijke sensaties en het alsnog afronden van de natuurlijke reacties op traumatische gebeurtenissen. De geblokkeerde overlevingsenergie wordt op een geleidelijke manier ontladen en er kan weer balans en veerkracht in het zenuwstelsel ontstaan.

De grondlegger van Somatic Experiencing is dr. Peter A. Levine, gepromoveerd in de medische biofysica en in de psychologie. Peter Levine zag dat dieren in het wild onderhevig zijn aan hoge stress, maar niet getraumatiseerd raken. Hij ontdekte dat dieren instinctief weten hoe zij de intense energie die vrijkomt bij overlevingsgedrag (vechten, vluchten, bevriezen) kunnen reguleren en ontladen.

Als mens hebben we de neiging om deze natuurlijke ontladende reacties te blokkeren, wat leidt tot een opeenhoping van spanning. Peter Levine ontwikkelde de methode Somatic Experiencing om fysiologische reflexen alsnog af te ronden, zodat de balans in het zenuwstelsel kan herstellen. Somatic Experiencing is gestoeld op bevindingen uit de psychologie, neurowetenschappen en fysiologie.

Somatic Experiencing werkt met ‘felt sense’, het gewaarzijn van lichamelijke sensaties, gevoelens en bewegingen. Voorbeelden zijn: 

• warmte
• tintelingen
• kippenvel
• hartslag
• ademhaling.

Omdat direct gewerkt wordt met de lichamelijke sensaties is het niet per se nodig dat je weet wat de traumatische gebeurtenis was. De methode wordt meestal zittend beoefend, altijd met kleding aan, en aanraking alleen in overleg.

Hulpbronnen

Somatic Experiencing begint met bewust worden van hulpbronnen die je verwerkingsproces ondersteunen. Voorbeelden van interne bronnen zijn: 

• humor
• contact met de grond
• gevoel van kracht
• creativiteit
• intelligentie. 

Externe hulpbronnen kunnen elke vorm van ondersteuning zijn, zoals:

• vrienden, huisdieren, familie
• een fijne plek
• positieve herinneringen.

Contact met hulpbronnen geeft een gevoel van vertrouwen en rust in het lichaam.

Spanning loslaten

Uitgangspunt is dat de opgeslagen overlevingsenergie, de spanning, in kleine doses wordt losgelaten. Dit doe je door te pendelen tussen je hulpbronnen en de ervaren sensaties. Van rust en vertrouwen, naar de onrust, weer naar rust en vertrouwen. Steeds heen en weer, zodat het behapbaar en veilig is voor je systeem.

Je leert reguleren, zodat je dit ook kunt toepassen als je in je dagelijks leven te maken krijgt met triggers.

Somatic Experiencing is geschikt voor verschillende vormen van trauma die overweldigend geweest zijn voor het zenuwstelsel:

• Operaties op heel jonge leeftijd, hoge koorts, verdrinking, verstikking, geboortetrauma
• Een ontwikkelingstrauma of emotioneel trauma door verwaarlozing in de vroege jeugd, verlies van een dierbaar persoon, een liefdeloze opvoeding
• Een aanval waarbij je niet kon ontsnappen, seksueel misbruik, geweld, oorlog
• Fysieke verwondingen door operaties, verdoving, verbranding, vergiftiging, ernstige val, hoofdverwonding, auto-ongeluk
• Getuige zijn geweest van een traumatische gebeurtenis
• Natuurrampen
• Meergenerationeel trauma.

De klachten die als gevolg van trauma zijn ontstaan zijn heel divers, bijvoorbeeld: 

• flashbacks
• hyperactiviteit
• paniek
• nachtmerries
• slaapstoornissen
• fibromyalgie
•  burn-out
• migraine
• chronische moeheid
• angsten
• depressie.

Na het afronden van de driejarige opleiding mag iemand zich Somatic Experiencing Practitioner (SEP) noemen.

Zoek op de kaart naar een SE Practitioner in je buurt.

Bodymind Opleidingen organiseert en coördineert introductieworkshops en de 3-jarige opleiding in Nederland.

In België zijn er cursussen en de 3-jarige opleiding bij Somatic Experiencing Belgium.

Somatic Experiencing International biedt vooral informatie voor professionals.

Op Somatic Experiencing Europe vind je uitleg en video’s.

Leestips

• De tijger ontwaakt – Peter Levine
• De stem van je lichaam – Peter Levine
• Trauma en geheugen – Peter Levine

Kijktips

• Verschillende video’s over Somatic Experiencing met Peter Levine