Gevolgen van trauma

Je kan veel herkennen in informatie die je leest, of de verhalen van anderen. Maar het kan ook dat jouw ervaringen anders zijn. Je hoeft je met niemand te vergelijken. De gevolgen die jij ervaart, mag je serieus nemen. En je mag er hulp bij vragen als je dat nodig hebt. Lees meer over traumatherapie. 

* Deze informatie kun je onderaan de pagina ook in een video bekijken. 

De levende erfenis van trauma

Klinisch psycholoog en trauma expert Janina Fisher noemt de gevolgen van trauma ook wel de levende erfenis van trauma. In haar gelijknamige boek schrijft ze: "Wat de meeste mensen niet weten, is dat een traumatische gebeurtenis niet voorbij is zodra ze is afgelopen, ook niet als we haar hebben overleefd."

De kern van trauma is dat je van ervaringen uit het verleden in het heden last blijft hebben. Soms nog jaren en zelfs decennia later. Dat kan in de vorm van nare herinneringen zijn, maar er zijn nog veel meer symptomen en moeilijkheden die je als gevolg van trauma kunt ervaren. 

Mogelijke psychische gevolgen van trauma:

• Moeite met concentreren
• Moeite met oriënteren
• Dissociatie
• Hyper-alertheid
• Geheugenproblemen
• Laag zelfbeeld
• Perfectionisme
• Dwangklachten 
• Angstklachten (faalangst, bindingsangst, verlatingsangst)
• Verschillende delen in jezelf ervaren
• Veel piekeren
• Doemdenken
• Verslaving
• Eetproblemen
• Psychosegevoeligheid
• Posttraumatische stressstoornis
• Dissociatieve stoornis
• Nachtmerries en herbelevingen 

Lees meer over PTSS-symptomen

Mogelijke emotionele gevolgen van trauma

• Overweldigende emoties
• Geen of weinig emoties 
• Somberheid en depressie
• Gevoelens van wanhoop en hopeloosheid
• Angst en paniek
• Schaamte- en schuldgevoelens
• Wantrouwen
• Onverschilligheid
• Boosheid en woede
• Prikkelbaarheid

Mogelijke lichamelijke gevolgen van trauma

• Verhoogde óf verlaagde hartslag 
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Chronische pijn
• Ademhalingsproblemen
• Maag-, darm- en blaasproblemen
• Seksuele problemen
• Chronische vermoeidheid
• Verminderde afweer (verzwakt immuunsysteem)
• Veel óf weinig lichaamssensaties ervaren

Een probleem als oplossing

Om met de gevolgen van trauma om te kunnen gaan, ontwikkel je vaak (onbewust) verschillende copingmechanismen. Zo’n copingsmechanisme kan bijvoorbeeld het gebruik van drugs of alcohol zijn, jezelf pijn doen, keihard werken, veel of juist weinig eten.

Hoewel dit negatieve gevolgen kan hebben voor je gezondheid en op zichzelf een probleem kan worden waar je misschien hulp bij nodig hebt, is het belangrijk om te erkennen dat zo’n copingmechanisme je tegelijkertijd ook helpt. Of in ieder geval ooit heeft geholpen. Even niet zoveel voelen of denken kan bijvoorbeeld heel fijn zijn als je steeds wordt overweldigd door nare gevoelens of gedachten. 

Herken je zo’n copingsmechanisme? Vraag jezelf dan af:

• Hoe en waarmee heeft bepaald gedrag je (ook) geholpen?
• Waarmee helpt het je misschien nog steeds?
• Voor welk onderliggend probleem is het een oplossing (geweest)?

De antwoorden op deze vragen kunnen je inzicht geven in het werkelijke probleem waar je een oplossing voor zoekt. Dit kan bijvoorbeeld gaan over te veel of juist te weinig voelen. Steeds aan nare herinneringen moeten denken, of continu alert en gespannen zijn. 

Omgaan met de gevolgen van trauma

Een vorm van traumatherapie kan helpend (en nodig) zijn om gevolgen van trauma te verminderen en/of op te lossen. Afhankelijk van waar je vooral last van hebt, zijn bepaalde behandelvormen meer of minder geschikt.

Er zijn daarnaast ook dingen die je voor jezelf kunt doen om wat meer grip te krijgen op je klachten. Bij de hulpbronnen vind je verschillende oefeningen en handvatten.